Andrzej Wajda

Reżyser filmowy i teatralny, scenarzysta i scenograf; jeden z najwybitniejszych twórców w historii światowego kina. Zdobywca Oscara za całokształt twórczości.

Urodzony 6 marca 1926 r. w Suwałkach, gdzie spędził dzieciństwo i wczesną młodość. W Radomiu spędził lata wojny, uczęszczał na tajne komplety i krótko uczył się w prywatnej szkole malarskiej, pracując jednocześnie na kolei jako magazynier, tragarz, bednarz, ślusarz i kreślarz w biurze kolejowym. Studiował malarstwo na ASP w Krakowie (1946–1950), następnie reżyserię w PWSF w Łodzi.

W latach 1972–1983 kierownik Zespołu Filmowego „X”. Od roku 1978 do 1983 prezes Stowarzyszenia Filmowców Polskich, później jego honorowy przewodniczący. W latach 1978–1981 przewodniczący Polskiej Federacji DKF, zaś od roku 1981 jej honorowy przewodniczący. Od 1977 r. honorowy członek Związku Polskich Artystów Plastyków (ZPAP). Od 1989 r. członek Komitetu Kinematografii. Założyciel działającej od 2002 r. w Warszawie Mistrzowskiej Szkoły Reżyserii Filmowej Andrzeja Wajdy. Jako reżyser teatralny szczególnie mocno związany był z krakowskim Starym Teatrem. W latach 1989–1990 kierował warszawskim Teatrem Powszechnym. Był inicjatorem powstania i fundatorem (za otrzymaną w 1987 r. Nagrodę Kioto) Centrum Sztuki i Techniki Japońskiej „Manggha” w Krakowie, otwartego w 1994 r. W roku 1988 został członkiem Komitetu Obywatelskiego przy Lechu Wałęsie, gdzie przewodniczył komisji do spraw kultury i środków przekazu. W latach 1989–1991 senator RP.

W 2011 r. został odznaczony Orderem Orła Białego „w uznaniu znamienitych zasług dla kultury narodowej, za osiągnięcia w twórczości artystycznej, za promowanie polskiej sztuki filmowej w świecie”. Uhonorowany został także Krzyżem Oficerskim Legii Honorowej, Komandorii Legii Honorowej Republiki Francuskiej oraz Wielkim Krzyżem Zasługi Republiki Federalnej Niemiec. Współzałożyciel, prezes i wykładowca Fundacji Szkoła Wajdy oraz Wajda Studio w Warszawie. Honorowy członek Brytyjskiej Akademii Filmu i Telewizji (BAFTA), członek Institut de France w Paryżu, Europejskiej Akademii Filmowej, doktor honoris causa uniwersytetów w Bolonii, Lyonie, Brukseli, Moskwie i Waszyngtonie.

Zmarł w 2016 r.